21 tháng 10, 2011 21:11 Dũng viết:
Dớ và nhất là Mét Sơn,
Tao rất buồn và rất lấy làm khiêm nhượng phải cho 2 tụi bây 1 bài học văn chương cho xứng danh "văn khỉ", tao xin "giảng" về "poules de luxe". Tao biết Mét là hồi nhỏ bận yêu thiên nhiên, hoa bướm (có thơ rằng "dầy dầy sẵn đúc một toà thiên nhiên") nên không rảnh đọc văn chương VN.
Văn chương đây là văn chương ngoại khoá phản ảnh một bối cảnh lịch sử tựa như thơ Tú Xương về thủa giao thời từ VN qua Pháp thuộc "sáng sâm banh, tối sữa bò" (tưởng nhớ thầy Quế, dạy Việt văn lớp 9).
Sau khi Pháp đóng cọc vững chắc ở VN, thì có 1 tầng lớp me Tây (tựa như cô Tư Hồng của Vũ Trọng Phụng), ngoài me Tây tức là mấy bà lấy Tây, còn có 1 lớp gái làng chơi hạng sang, phục vụ cả khách Tây lẫn tầng lớp qúi tộc bản xứ được gọi là "poules de luxe" (có lẽ chữ này cũng có trong văn chương Tây mà tao không được biết, chỉ biết version Anamit), tao đọc đuợc chữ này trong chuyện của Hoàng Hải Thuỷ.
Nói thêm chắc cũng đụng chạm, nhưng như thầy Đắc dạy Sử năm 12 là "lịch sử là sự kiện", dù tốt dù xấu, là 1 dân tộc trưởng thành chúng ta phải biết chơi trò "qúi phái" là nhìn rõ những yếu kém của mình để đứng lên: Nam Kỳ là thuộc địa của Pháp, nên có 1 tầng lớp qúi tộc bản xứ phát sinh, yêu chuộng tiếng Pháp, một phần là văn minh Pháp hơn VN và Tàu xa lắc (nhưng đầu thực dân Pháp khốn nạn hơn thực dân Anh), một phần cũng là tiếng Pháp là nấc thang xã hội để đi lên.
Dần dần nhiều người quên mẹ nó thân phận bị đô hộ, nên hãnh diện khi con học chương trình Pháp, học trường tên Tây như JJ Rousseau, Marie Curie, Taberd ... là dấu hiệu của qúi phái (vì nói học La san vì phẩm chất giáo dục tốt là còn thiếu, chỉ là nửa sụ thật, vì học La san Đức Minh cũng là La san, nhưng nói học La san Taberd vẫn bảnh hơn, Tây hơn).
Chuyện này hiểu được vì mình là con người, với tất cả cao cả lẫn yếu kém. Chúng ta có lúc như tên đánh xe ngựa của tể tướng Án Anh vênh váo khi thấy người ta tung hô khi mình đánh xe đi ngang, về nhà mới được mụ vợ nhắc khéo là thiên hạ tung hô tể tướng, làm gì tới cái mặt anh (nên đọc truyện Tàu để biết Án Anh là thằng nào, nếu cần thì nhờ Mét Lý Hữu Phước, làu thông cổ văn lên lớp).
Viết lung tung để tạ tấm thịnh tình của bác Sơn em "mày giỏi qúa, viết tao chả hiểu mẹ gì cả".