20 tháng 02, 2012 20:02 Lý Hữu Phước viết:
"Vua có nhiều con rể làm vua nhất: Lê Hiển Tông có 3 con rể làm vua là Nguyễn Huệ (lấy công chúa Lê Ngọc Hân), Nguyễn Quang Toản (lấy công chúa Lê Ngọc Bình) và Nguyễn Ánh (cũng lấy Ngọc Bình). Nhưng khi còn sống ông chỉ chứng kiến Nguyễn Huệ làm con rể mình."
...
Công chúa Ngọc Bình được gả cho vua Cảnh Thịnh (1792-1802 - Nguyễn Quang Toản). Sau khi ông bị giết, bà được vua Gia Long (1802-1819) kết nạp vào cung, phong làm thứ phi, mặc dù có nhiều đại thần cang giáng. Ca dao truyền khẩu có câu:
"Số đâu là số lạ lùng,
Con vua mà lấy hai chồng làm vua."
Sau khi nhà Tây Sơn mất, phe chống đối ở Bắc Hà có phổ biến hai câu
"Ðầu cha lộn xuống chân con,
Mười bốn năm tròn hết số thì thôi!"
Chữ quang (光) trong Quang Trung (Nguyễn Huệ) viết có chữ tiểu (小), chữ cảnh (景) trong niên hiệu vua Cảnh Thịnh cũng có chữ tiểu dưới chữ cảnh, như thế là đầu cha lộn xuống chân con. Mười bốn năm tròn là tổng số năm làm vua của triều đại Quang Trung (1788-1792) và con là Cảnh Thịnh (1792-1802).
...
Sau hòa ước Năm Quí Mùi, đất nước Việt Nam từ năm nay đã mất quyền tự chủ, một câu đối rất được phổ biến trong thời này:
"Nhất giang lưỡng quốc nan phân thuyết,
Tứ nguyệt tam vuơng triệu bất tường."
(Một sông hai nước, thật khó nói,
Bốn tháng ba vua, điềm chẳng lành)
Ðây ý nói bên tả ngạn sông Hương là chính phủ Nam triều, phía bên hữu ngạn là chính phủ Bảo hộ. Và trong vòng có bốn tháng đã có ba vua thay đổi, đó là:
· Dục Ðức (ông vua ba ngày 17-20 tháng 07-1883),
· Hiệp Hòa (06-1883 - 11-1883) và
· Kiến Phúc (12-1883 - 06-1884).
Câu đối này chẳng những diễn tả đúng thình hình đất nước thời đó mà còn chơi chữ một cách tài tình: Câu đầu kết thúc bằng chữ “thuyết” và cuối câu sau có chữ “tường”. Ðó là tên của hai vị đại thần Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường, hai người đã đóng vai trò chính trong diễn biến lịch sử này.
Ca dao thương tiếc cho vua Hiệp Hòa đã bị hai ông Tường và Thuyết giết hại
"Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Nhớ người đảy gấm khăn điều vắt vai."
Hướng dẩn 
