Cinco de Mayo, 5 tháng 5 và là ngày lễ độc lập của nước Mễ Tây Cơ; có một điều tôi cãm thấy hơi lạ là ngày lễ này không còn được tổ chức rùm ben như ngày xưa như trong khoãng mười hay mười lăm năm năm về trước và cũng có lúc California được nghĩ một ngày và xem như là ngày lễ nhưng đến nay gần như không và có lẽ dân Mỹ cũng chẵng ai muốn xem ngày này là quan trọng cho người Mỹ để ăn mừng cho nền độc lập của nước bạn. Tôi còn nhớ cựu tổng thống Bush con đã tuyên bố chấm dứt ăn mừng "ké" cho ngày 5-5 này ở Mỹ viện lý do là người Mễ Tây Cơ nếu xem trọng ngày độc lập của mình thì tại sao lại "trốn" qua Mỹ. Lý luận này nghe cũng sắt bén thật nhưng nói cho cùng, cũng không hẵn là sai.

Từ biên giới San Diego tới Mễ Tây Cơ chỉ cách nhau độ trăm thước nhưng bạn có thể thấy rỏ là bên này đường thì sạch sẻ khang trang, đường xá láng bóng so sánh phía bên kia đường thì ổ gà lầy lội, rác rến khắp nơi và chỉ võn vẹn cách nhau hơn...trăm thước, đây là sự thật. Đỉều này nói lên được điều gì và tại sao Mexico ở sát bên cạnh nước Mỹ và người Mỹ không muốn giúp...cả trăm năm nay để cãi thiện môi sinh mặc dầu chĩ là phương tiện căn bãn: cầu cống, đường xá.

Nói đến đây thì tôi sẻ để các bạn cùng suy diễn và điễn hình hơn là tôi muốn nhắc nhở với các bạn về một câu hỏi là tại sao người Mỹ phải đến giúp chúng ta khi ở cách nhau gần nữa qủa địa cầu, chúng ta có gì đặc biệt hơn người Mễ Tây Cơ mà chỉ cách họ hơn trăm thước?